Historia 2007-2014
Artykuł ten ma charakter zalążku. Z czasem będzie on znacznie rozbudowywany,
Wstęp
Od roku 2007 można zaobserwować dynamiczny rozwój umundurowania i wyposażenia indywidualnego Wojska Polskiego.Mundur polowy wz. 2008 (2010)
W 2007 roku z inicjatywy Dowódcy Wojsk Lądowych generałą Skrzypczaka uruchomiono pracę mające na celu opracowanie nowych
wzorów umundurowania. Pracę prowadził Wojskowy Osrodek Badawczo-Wdrożeniowy Słuzby Mundurowej oraz zespół w którego
skład wchodzili żołnierze z jednostek biorących udział w działaniach bojowych w Iraku i Afganistanie. Pracę nad nowym
mundurem polowym rozpoczęły się we wrześniu 2007 roku.
21 stycznia 2008 roku na spotkaniu w WOBWSM przedstawiono wytyczne dla kilku nowych wzorów umundurowania (min. munduru
polowego).
Prototyp nowego munduru polowego (oznaczonego wz. 2008) powstał na podstawie analizy siedmiu wariantów przygotowanych
przez firmę Kama. Warianty te różniły się miedzy sobą między innymi sposobem zapięcia tj. guzik, taśma samoszczepna,
magnes, zamek błyskawiczny. Partię prototypową kilkudziesięciu mundurów (80 letnich i 40 jesioenno-zimowych), skierowano
w marcu 2008 roku do testów w 25 Brygadzie Kawalerii Powietrznej i 6 Brygadzie Desantowo-Szturmowej.
15 kwietnia 2008 roku w siedzibie Dowództwa Wojsk Lądowych zaprezentowano prototypy nowych ubiorów wojskowych. Jednym z
nich był mundur polowy. 8 maja 2008 roku miał miejsce kolejny pokaz w Sztabie Generalnym. 29 września 2008 roku na
konferencji w WOBSMW omówiono wnioski płynące z testów partii prototypowej. Wnioski te wpłynęły na kształt drugiej wersji munduru.
W lutym skierowano do testów (min. PKW Afganista, PKW Czad i 25BKPow) partię mundurów drugiej wersji. Po zakończeniu tych
testów w maju 2010 roku, zatwierdzono mundur do produkcji seryjnej. Produkcję seryjną z powodu braku funduszy uruchomiono
dopiero w 2012 roku. Mundur wz. 2010 ma do 2018 roku w pełni zstąpić wcześniej używane wzory mundurów polowych.
W 2011 roku zmieniono oznaczenie munduru z wz. 2008 na wz. 2010.
Mundur wz. 2008 powstał pod dużym wpływem mudnurów amerykańskich tj. ACU, MCCUU jak i kombinezonu ćwiczebnego GROMu
(zaprezentowany po raz pierwszy na MSPO 2007). Nie wprowadzono nowego kamuflażu. Jak to ujął ppłk. Sławomir Ratyński
"Kamuflaż się nie zmienia, jesteśmy przywiązani do tego, który mamy obecnie". Z drugiej strony Adam Dubiel w swym artykule
(Raport WTO 06/2012) przestrzega przed wprowadzaniem nowego wzoru kamuflażu "przy okazji" wprowadzania nowego wzoru
umundurowania. Argumentując swoją opinię potrzebą "starannego przygotowania" w takim przypadku.
Mundur polowy wz. 2010 występuje w następujących wariantach:
- 123UP/MON - mundur polowy
- 123UL/MON - mundur polowy letni
- 123UT/MON - mundur polowy tropikalny w kamuflażu pustynnym
- 123SP/MON - mundur polowy z tkaniny trudnopalnej
Mundur ćwiczebny MW wz. 2009 (2010)
Pracę and nowym mundurem ćwiczebnym Marynarki Wojennej zostały rozpoczęte w czerwcu 2008 roku.
13 stycznia 2009 roku w Wojskowym Ośrodku Badawczo-Wdrożeniowym Słuzby Mundurowej odbyło się spotkanie, którego celem
było opracowanie wymagań taktyczno technicznych dla nowego munduru ćwiczebnego MW.
Wstępne założenia zostały opracowane przez Dowództwo Marynarki Wojennej.
Na spotkaniu porównano dwie prozpozycję nowego munduru. Jedna została przygotowana przez służbe mundurową MW według
wskazówek marynarzy a druga przez
dziennikarzy prasy branżowej (Michał Sitarski, Mateusz Kurmanow - Nowa Technika Wojskowa, Adam Dubiel - Raport).
Dziennikarze zaproponowali dwie wersje munduru ćwiczebnego. Jedną przeznaczoną dla załóg okrętów a drugą dla jednostek
brzegowych. Marynarze sceptycznie odnieśli się do kwestii takiego rozróżnienia.
Prozpozycje spisane podczas dyskusji zostały poddane ocenie przez porucznika Leopolda Tymanowskiego (ORP "Kondor"),
bosmana sztabowego Pawła Gajdzisa (ORP "Lech"), bosmana Damiana Zbiciaka (Dywizjon Okrętów Rakietowych), starszego
bosmanmata Mirosława Pierkarskiego (ORP "Pułaski").
Uzgodniono że punktem wyjścia dla nowoopracowywanego munduru będzie mundur polowy wz. 2008 (testowany przez sześć tygodni
przez załogę okrętu ORP "Lech").
Podczas dyskusji podjęto ponadto następujące ustalenia:
- powstaną dwie wersje różniące się wyłącznie tkaniną zasadniczą (całoroczna Frontiera-4, letnia - US-21)
- nie będzie użyty żaden nadruk maskujący, tkanina będzie koloru "zbliżonego do morskiego"
- bluza będzie zapinana na guziki z jednoczęściowym tyłem, dwuczęściowymi rękawaim i prostych przodach
- kołnierz powinien miec postać stójki z możliwością wykładania
- bluza będzie posiadała kieszenie zewnętrzne wyłącznie na rękawach zapinanie na zamki błyskawiczne
- przewidziano użycie odcinków taśmy samoszczepnej do mocowania oznak (flagi RP dwa cm poniżej wszycia rękawów, stopień wojskowy i nazwisko na piersiach)
- bluza bedzie posiadała wewnętrzne kieszenie na wysokości piersi zapinane na zamek błyskawiczny
- negatywnie odnieśiono się do piankowych wkładów ochronnych (łokcie i kolana) i taśm odblaskowych
- spodnie o prostym kroju nogawek
- wzmocnienie na pośladkach
- pojedyncze szlufki do pasa głównego w spodniach
- regulacja obwodu w pasie przy użyciu klamry ściągającej
- spodnie będa posiadały dwie kieszenie wpuszczane poniżej linii pasa, dwie duże kieszenie po bokach
- w prawej kieszeni bocznej przewidziano kieszonki sekcyjne do przenoszenia drobnych przedmiotów natomiast w lewej wszytą gumę ułatwiająca przenoszenie narzędzi.
Testy prototypowej partii rozpoczęły się we wrześniu 2009 roku. W wyniku tych testów powstała druga wersja prototypowa
munduru zatwierdzona we wrześniu 2010 roku a skierowana do testów w październiku 2010 roku. Testy drugiej partii
zakończyły się w marcu 2011 roku.
Dziennikarze zaangażowani w opracowanie munduru ćwiczebnego zaproponowali WOBWSM użycie kamuflażu Szkwał, co jednak
nie spotkało się aprobatą ośrodka.
Mundur ćwiczebny marynarki wojennej został wprowadzony do produkcji jako 132/MON a jego wersja letnia jako 132L/MON.
Kombinezon i kurtka zimowa czołgisty wz. 2010
Pracę nad kombinezonem i kurta zimową czołgisty rozpoczęły się w lutym 2007 roku. Pierwwze prototypy powstały w październiku 2007
roku a partie prototypowa wydano do testów w 10BKPanc w styczniu 2008 roku. Po wprowadzeniu zmian (min. znacznie skrócenie kurtki
zimowej) wzory do kolejnej partii próbnej zatwierdzono w grudniu 2008 roku i wydano do testowania w 1BPanc i 10BKPanc
e marcu 2009 roku. Testy drugiej partii zakończyły się w czerwcu 2009 roku. W marcu 2010 roku zatwierdzono nowe umudnurowanie
do produkcji seryjnej.
Kombinezon czołgisty wz. 2010 otrzymał oznaczenie 634/MON a kurtka zimowa czołgisty 633/MON.
Kombinezon pilota wz. 2010
Kombinezon pilota (w wersji zwykłej i tropikalnej) wraz z ocieplaczem zaczęto projektować w grudniu 2008 roku. Partia prototypowa
powstała w październiku 2009 roku. Testy były prowadzone w ośmiu jednostkach Sił Powietrznych, Wojsk Lądowych i Marynarki Wojennej
natomiast wersja tropikalna była testowana przez VII zmiane PKW Afganistan. W grudniu odbyło się podsumowanie testów
pierwszej partii. Druga partia ocieplaczy powstałą w styczniu 2011 roku natomiast kombinezonu (zwykłego i tropikalnego)
w marcu 2011 roku.
Kombinezon pilota wz. 2010 otrzymał oznaczenie 606B/MON a wersja tropikalna 606T/MON.
Kombinezon ćwiczebny
Kombinezon ćwiczebny pierwszy raz został pokazany publicznie podczas targów MSPO 2007. W stosunku do wcześniejszych
wzorów produkowanych seryjnie na potrzeby wojska polskiego nowy kombinezon można uznać za rozwiązanie co najmniej
rewolucyjne.
Początkowo kombinezon był produkowany na potrzeby jednostki GROM. Później został przyjęty przez wszystkie jednostki
podległe Dowództwo Wojsk Specjalnych.
Od 2007 roku kombinezon ćwiczebny był produkowany w kilku wersjach. W 2012 roku wersja letnia kombinezonu otrzymałą
oznaczenie 16/DWS a "całoroczna" 15/DWS.
Pierwsze serie kombinezonu z nadrukiem maskującycm Suez były krytykowane za bardzo kiepską termikę spwoodowaną
techniką nanoszenia wzoru maskującego (zawiesinowo-kadziowa).
Koszulo-bluzy pod kamizelkę
Jest to stosunkowo nowy element umundurowania w armiach na świecie. 15 kwietnia 2008 roku w Dowództwie Wojsk Lądowych
pokazano dwie wersje koszulo-bluz przeznaczonych do noszenia od kamizelką. Jedna wersja posiadała rękawy zapożyczone
z bluzy munduru polowego wz. 2008. Dodatkowo ta wersja posiada wkład termoaktywny, który ma z zadanie odprowadzać
nadmiar wydzielanego ciepła. Druga wersja posiadała boki, rękawy i barki wykonane z niepalnej tkaniny z nadrukiem pantera.
Po badaniach partii prototypowej do dalszych badań skierowano lekko zmodyfikowaną pierwszą wersję.
Umundurowanie wyjściowe i galowe
Modele koncepcyjne nowego
umundurowania galowego zostały zaprezentowano już podczas targów MSPO 2009. Prototypy nowych mundurów zostały
zaprezentowane 25 lutego 2014 roku w Sztabie Generalnym a dzień później na rocznej
odprawie rozliczeniowo-koordynacyjnej dowódcy generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych.
Podstawą dla wprowadzenia zmian jest chęć odróżnienia munduru galowego od wyjściowego, którego aktualnie pewne elementy
można stosować zamiennie.
W przypadku munduru galowego przewidziano następujące zmiany:
- ciemniejszy odcień materiału niż umundurowanie wyjściowe
- buty będą lakierowane
- nowy materiał na mundur
- zastąpienie guzików plastikowych metalowymi (kolor jasnosebrzysty)
- zmiana kształtu kieszeni kurtki munduru
- nowe wyróżniki korpusów osobowych.
Więcej zmian przewidziano dla umundurowania wyjściowego:
- nowe kurtki wyjściowe z podpinką polarową i odpinanym kapturem
- zmiana tkaniny użytej na kurtki-wiatrówki
- nowe typ spodni: sztabowe (wyjściowe i letnie) wykonane z materiałów o wysokiej odporności na zagniecenia (do noszenia wyłącznie w zestawie ze swetrem oficerskim oraz koszulo-bluzami wyjściowymi.)
- płaszcz całoroczny w miejsce płaszcza letniego i sukiennego (sukienny pozostanie dla KRWP i generałów)
- nowy model półbutów koloru czarnego
- użycie nowych materiałów na: koszulo-bluzy wyjściowe, bluzy olimpijki, szaliki letnie i zimowe.
Nowe munduru mają najpierw trafić do badań na początku drugiej połowy 2014 roku a potem do żołnierzy w roku 2015 natomiast
wymiana umundurowania będzie trwałą 4 lata.
Inne
Oprócz opisanych powyżej przedmiotów opracowano (i z reguły wdrożono do produkcji) min. następujące przedmioty:- ubranie sztormowe 636/MON,
- kombinezon jednoczęściowy 634U/MON (roboczy dla zaóg jednostek pływających),
- kombinezon jednoczęściowy tropikalny 634T/MON,
- ocieplacz pod kombinezon 635/MON,
- ulepszone ubranie ochronne 128/MON,
- ulepszony zasobnik piechoty górskiej 987/MON,
- koszulo-bluza pod kamizelkę ochronną 311/MON,
- koszulo-bluza pod kamizelkę ochronną w kamuflażu pustynnym 311P/MON,
- trzewiki pilota letnie wzór 2010,
- trzewiki pilota zimowe wzór 2010,
- trzewiki ćwiczebne tropikalne wzór 2010,
- ubranie maskujące białe,
- ubiór technika lotniczego,
Bibliografia
- Nowe mundury galowe i wyjściowe http://www.polska-zbrojna.pl/home/articleshow/11657?t=Nowe-mundury-galowe-i-wyjsciowe
- http://www.iwspsz.wp.mil.pl/pl/1_2367.html
- Adam Dubiel. Wyposażenie osobiste. Raport WTO 2009. nr 10
- Konferencja mundurowa. http://www.altair.com.pl/news/view?news_id=1764
- M. Sitarski. Co dalej z polskimi mundurami?. Nowa Technika Wojskowa 2011, nr 9
- Adam Dubiel. Nowe mundury do walki. Raport WTO 2008, nr 5
- Adam Dubiel. Jak wykuwa się mundur. Raport WTO 2008, nr 11
- Adam Dubiel. Mundur polowy wz. 2010. Raport WTO 2012, nr 6
- A. Dubiel, T. Burzyński. Wyposażenie osobiste w kielcach. Raport WTO 2010, nr 11
- GP24, 6 maja 2008, Nowe mundury dla polskiej armii, http://www.gp24.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20080506/MAGAZYN/832658329
- GP24, 30 kwietnia 2012, Wojsko polskie dostanie nowe mundury. Znikną pagony, http://www.gp24.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20120430/KRAJ/120439966
- http://www.mon.gov.pl/pl/artykul/6392
- wp.pl, 2008-05-08, Polscy żołnierze wymyślili sobie nowe mundury, http://wiadomosci.wp.pl/kat,1329,wid,9934956,wiadomosc.html
- Tomasz Szulejko. Przymiarka marynarki. Polska Zbrojna 2009, nr 7 (15 luty 2009)
- Projekt nowego munduru ćwiczebnego MW RP , http://www.altair.com.pl/news/view?news_id=2299
- ppłk. Jacek Zdanowicz. Zmiany w umundurowaniu i wyekwipowaniu polowym żołnierzy Sił Zbrojnych RP. Przegląd Logistyczny 2009, nr 1